Koszula w kratę nie tylko dla drwala
Kto by pomyślał, że koszula w kratę – ulubienica hipsterów, gwiazd rocka, a także entuzjastów bushcraftu – ma za sobą historię sięgającą tysięcy lat? Ten klasyczny element garderoby jest dziś kojarzony z casualowym stylem. Ma jednak korzenie głęboko osadzone w kulturze Szkocji, gdzie symbolizował niegdyś siłę i tradycję. Jak to się stało, że kraciasta koszula przeniknęła na miejskie ulice, festiwalowe sceny i wybiegi mody na całym świecie? Prześledźmy tę fascynującą podróż.
Spis treści
Peleryny ze szkockich gór
Termin „plaid”, czyli krata, często używany jest zamiennie z „tartanem”, choć pierwotnie oznaczały różne rzeczy. Tartan odnosił się konkretnie do wzoru tkanych pasów, podczas gdy plaid oznaczał ciężką wełnianą tkaninę, często używaną przez szkockich górali jako peleryny lub koce. Najwcześniejsze przykłady tartanu pochodzą sprzed ponad 3000 lat! Natomiast w średniowieczu użycie kraty stało się już powszechne wśród Szkotów. Tamtejsi tkacze tworzyli charakterystyczne wzory przy użyciu lokalnie pozyskiwanych barwników w naturalnych odcieniach, które zapewniały kamuflaż myśliwym. Znaczenie kraty wzrosło w XVIII w., kiedy zaczęto ją kojarzyć z mundurami szkockich żołnierzy w konfliktach, takich jak powstanie jakobickie. Jednak po bitwie pod Culloden w 1746 r. zakazano cywilom używania kraty, aby stłumić szkocką kulturę.
Zdjęcie: Obraz olejny Davida Moriera pt. „Incydent w powstaniu 1745” (circa 1746–1765), przedstawiający bitwę pod Culloden. Po lewej stronie widoczni są szkoccy żołnierze w mundurach w charakterystyczną kratę.
Źródło: The Battle of Culloden – Battle of Culloden – Wikipedia, CC BY-SA 4.0
Transatlantycka podróż kraty do Ameryki
Podróż kraty do Ameryki rozpoczęła się pod koniec XVIII w., gdy szkoccy emigranci przywieźli ze sobą tkackie tradycje. Kraciasta tkanina zyskała popularność wśród różnych grup, w tym drwali, którzy cenili jej trwałość i ciepło. Jednym z istotnych momentów amerykańskiej kariery kraty było wprowadzenie „buffalo plaid”, wzoru charakteryzującego się wyrazistymi, czerwono-czarnymi, przetykanymi pasami. Wzór ten często przypisuje się firmie Woolrich Woolen Mills z Pensylwanii. Produkowała ona odzież dla drwali w okresie boomu drzewnego w XIX wieku.
Zdjęcie: Przykład wzoru kraty typu „buffalo plaid”.
Źródło: Javier Canales, Unsplash
Kraciasty podbój popkultury
W XX wieku koszule w kratę stały się symbolem różnych ruchów kulturowych. W latach 60. zyskały popularność dzięki zespołom surf rockowym, takim jak The Beach Boys. Wszechstronność tego materiału sprawiła, że zyskał on uznanie zarówno wśród przedstawicieli klasy pracującej, jak i modeli z wybiegów mody. Natomiast ruch punkowy z końca lat 70. i początku lat 80. nadał kracie zupełnie nowy wizerunek. Podarte koszule stały się symbolem buntu przeciwko ustalonym normom, podczas gdy filmy, takie jak „Clueless”, ukazywały kratę w kontekście stylu preppy. Ta dwoistość pozwoliła jej utrzymać swoją popularność w różnych środowiskach. Pozycję kraty ugruntowały już na dobre lata 90., które przyniosły ze sobą styl grunge i rozkwit zespołów muzycznych nazywanych Wielką Czwórką z Seattle. Każdy, kto słuchał Nirvany, Pearl Jam, Alice in Chains i Soundgarden miał w szafie kraciaste koszule. Często występowali w nich idole z grunge’owych kapeli.
Zdjęcie: Eddie Vedder w kraciastej koszuli podczas koncertu Pearl Jam w 2016 roku.
Źródło: File:Pearl Jam Philadelphia 2016 02.JPG – Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Koszula w kratę w Helikon-Tex
Kraciasty wzór wciąż ewoluuje, zachowując jednocześnie swoje historyczne korzenie, a jego wszechstronność sprawia, że pasuje on do różnych stylów – od casualowych koszul, przez odzież roboczą, po wysoką modę. W Helikon-Tex lubimy łączyć funkcjonalność z kultowymi elementami, więc w naszej ofercie nie mogło zabraknąć kraciastych koszul o różnych zastosowaniach.
Defender Mk2 – na miasto lub do lasu
Defender Mk2 to nowa, lepsza wersja naszej klasycznej koszuli z długim rękawem z Linii Urban. Stworzyliśmy kilka typów Defendera, dedykowanych do różnych aktywności, a w kraciastym wzorze dostępne są dwa z nich – koszula bushcraftowa i w wielkomiejskim stylu.
Defender Mk2 City
To klasyka w nowoczesnym, niskoprofilowym wydaniu. Koszula jest lekka, elastyczna i oddychająca, a komfort w upalne dni zapewniają też siatkowe panele pod pachami. Anatomiczny krój nie krępuje ruchów. Praktyczne kieszenie – zarówno zewnętrzne na rzepy, jak i ukryte napoleońskie kieszenie na zamki YKK® – pomieszczą wszystkie niezbędne drobiazgi. Na co dzień na pewno docenisz również inne detale, np. szlufkę na okulary i kołnierz, który się nie wywija.
Defender Mk2 Pilgrim
Doskonale sprawdzi się w aktywnościach outdoorowych i bushcraftowych. Wykonana została z lekkiej mieszanki nylonu i miękkiego poliestru DuPont Sorona®, dzięki czemu w dotyku przypomina flanelę. Nie musisz martwić się o nieprzyjemne zapachy – koszula ich nie pochłania, ani o szkodliwe promienie UV – indeks UPF50 zadba o Twoją ochronę. W praktycznych kieszeniach na piersi schowasz drobne EDC, a do specjalnej szlufki doczepisz okulary. Ta koszula to prawdziwy must-have dla każdego poszukiwacza przygód.
Trip Shirt – niestraszne jej tropiki
Koszula Trip to ultralekka, przewiewna odzież, idealna do aktywności w wysokich temperaturach. Wykonana jest z oddychającej i szybkoschnącej tkaniny, która zapewni Ci komfort, nawet gdy zrobi się naprawdę gorąco. Podnoszony kołnierzyk z przedłużką ochroni Twój kark przed słońcem. Wywietrzniki na plecach i duże panele siatkowe pod pachami zapewnią doskonałą wentylację. Dyskretne kieszenie na piersi z krytymi zamkami idealnie wtapiają się we wzór kraty. Natomiast na klucze lub inne drobiazgi masz jeszcze dodatkowe kieszonki po bokach. Wewnątrz wszyty jest panel z mikrofibry, którym możesz wyczyścić okulary. Z tą koszulą każdy trip będzie udany, nawet w tropikach.
Winter Warden – koszula w kratę na straży ciepła
A teraz coś na przeciwny biegun: koszula Winter Warden z izolacją 60 g/m2 na jesienno-zimowe wyprawy bushcraftowe. Zastosowaliśmy w niej szybkoschnące, syntetyczne materiały i lekkie wypełnienie, dzięki któremu koszula sprawdzi się tam, gdzie zimowa kurtka to za dużo, a wiatrówka lub anorak nie wystarczy. Na EDC masz do dyspozycji siedem kieszeni: dwie pojemne kieszenie np. na czapkę i rękawiczki, dwie kieszenie piersiowe, dwie na ręce i jedną płaską kieszonkę na drobiazgi. Twoje barki przed przetarciami i wilgocią ochronią specjalne wzmocnienia, a stylowego wyglądu dopilnuje oldschoolowe zapięcie na zatrzaski.
Greyman – profesjonalny bywalec miejskiej dżungli
Greyman to określenie osoby, która nie wyróżnia się w tłumie. Naszą koszulę stworzyliśmy właśnie do skrytych operacji w sercu miasta. Inspirowana klasycznymi męskimi koszulami flanelowymi, Greyman jest pozbawiona zbędnych detali kojarzących się z odzieżą taktyczną. Dzięki temu wygląda zupełnie zwyczajnie, ale kryje w sobie o wiele więcej. Koszula zaskoczy Cię ukrytą, wewnętrzną kieszenią zapinaną na zamek i specjalną szlufką na okulary. Poza tym ma także kawałek delikatnej tkaniny do czyszczenia akcesoriów optycznych, wkomponowany w jeden z boków. Chcesz wiedzieć więcej o dyskretnym Greymanie? Zajrzyj tutaj.
Covert Concealed Carry – tam, gdzie liczy się szybkość i niezawodność
Koszula Covert Concealed Carry to przemyślane rozwiązanie dla tych, którzy potrzebują skrytego przenoszenia broni, a jednocześnie szybkiego dostępu do niej w sytuacji awaryjnej. Na pierwszy rzut oka to klasyczna męska koszula w drobną kratę. Co w sobie kryje? Zatrzaski ukryte pod guzikami pozwalają na błyskawiczne rozpięcie koszuli jednym ruchem. Kieszenie piersiowe również mają zatrzaski udające guziki, a dodatkowa kieszeń napoleońska z krytym zamkiem YKK® pomieści cenne drobiazgi. Anatomiczny krój z kontrafałdą na plecach nie krępuje ruchów i ułatwia przyjmowanie postawy strzeleckiej. Dodatkowe smaczki, takie jak szlufka na okulary czy wewnętrzna mikrofibra do ich czyszczenia, sprawiają, że ta koszula będzie Twoim niezawodny kompanem w akcji. A na ciepłe dni dostępna jest również Covert Concealed Carry w wersji z krótkim rękawem.
MBDU Flannel – strzelnica to jej żywioł
Koszula MBDU Flannel, inspirowana bluzą mundurową MBDU, przystosowana jest do dynamicznego użytku strzeleckiego, miejskiego lub bushcraftowego. Wykonana z oddychającej i wytrzymałej tkaniny poliestrowej z bocznymi wstawkami z dzianiny VersaStretch®, zapewni Ci pełną swobodę ruchów. Materiał ma właściwości antybakteryjne, a także indeks UPF50. W zapinanych na zamek kieszeniach na piersi i ramionach pomieścisz niezbędne akcesoria, a panele z miękkiego rzepa na ramionach umożliwią Ci personalizację. Koszula zapinana jest na stylowe guziki kanadyjskie, a specjalna konstrukcja kołnierza zapobiega jego wywijaniu się podczas użytkowania. Chcesz zobaczyć inne nasze bestsellery na strzelnicę? Sprawdź tutaj.
Marigold – uniwersalna koszula dla aktywnych kobiet
Last but not least w naszej kraciastej ofercie jest damska koszula Marigold. Wykonana z lekkiej, miękkiej i przewiewnej mieszanki poliestru i nylonu z dodatkiem 24% włókien DuPont Sorona®, sprawdzi się zarówno podczas wypraw w teren, jak i w codziennym użytkowaniu. Taliowany, anatomiczny krój podkreśla sylwetkę, nie krępując ruchów. Koszula zapinana jest na guziki, a na swoje EDC masz do dyspozycji aż sześć kieszeni: dwie klasyczne na piersi, dwie biodrowe dyskretnie ukryte w szwach i zapinane na zamkami YKK® oraz dwie wewnętrzne kieszenie biodrowe. Komfort codziennego użytkowania zapewnią Ci również: kołnierz, który nie wywija się podczas noszenia, wewnętrzna mikrofibra do czyszczenia okularów, a także pętla na powieszenie koszuli. Chcesz sprawdzić pełną ofertę odzieży dla kobiet? Buszuj tutaj!
Każda inna i każda ma coś w sobie
Dobierając kraciaste desenie, staramy się, żeby materiały były zróżnicowane i dopasowane do przeznaczenia koszuli. Gruba, wyrazista krata świetnie współgra z bushcraftowym, „roboczym” charakterem odzieży, natomiast drobniejsze wzory idealnie wpasowują się w casualowy miejski styl. Do wyboru masz też wiele kolorów.
Koszula w kratę to wyjątkowy symbol, który łączy w sobie historię, kulturę i design – w Helikon-Tex lubimy takie odzieżowe ikony, a wszystkie nasze funkcjonalne i taktyczne interpretacje kraciastej koszuli znajdziesz tutaj.